Przekaźnik bistabilny – co warto o nim wiedzieć?

Przekaźnik bistabilny – co to jest i do czego służy?

Przekaźnik bistabilny (również przełącznik bistabilny, przekaźnik impulsowy), podobnie jak inne typy przekaźników, to element elektroniczny, który jest przeznaczony do sterowania przepływem energii w obwodach elektrycznych. Na podstawie aktywności użytkownika (na przykład naciśnięcia przycisku) wysyła on sygnał powodujący zamknięcie lub otwarcie obwodu elektrycznego, co powoduje odpowiednio uruchomienie lub wyłączenie odbiornika (przykładowo zapalenie albo zgaszenie lampy).

Przekaźnik bistabilny – zasada działania

W odróżnieniu od przekaźników monostabilnych, przekaźniki bistabilne (zgodnie ze swojÄ… nazwÄ…) mogÄ… pozostawać stabilne w dwóch stanach – ON i OFF. Dzieje siÄ™ tak, ponieważ potrafiÄ… one generować dwa typy impulsów sterujÄ…cych instalacjÄ…. DziÄ™ki temu możliwe jest ograniczenie poboru energii elektrycznej przez taki element i wykorzystanie go w zastosowaniach, gdzie inne typy przekaźników nie sprawdziÅ‚yby siÄ™ równie skutecznie. 

Rodzaje przekaźników bistabilnych

Bistabilne przekaźniki impulsowe można podzielić ze względu na różne kryteria.

Konstrukcja

Przekaźniki bistabilne mogą posiadać budowę mechaniczną lub elektroniczną. Zaletą przekaźników mechanicznych jest brak poboru napięcia podtrzymującego, co dodatkowo obniża ich zapotrzebowanie na energię elektryczną. Natomiast przekaźniki elektroniczne (półprzewodnikowe) są cichsze i trwalsze.

Funkcje

Można wyróżnić przekaźniki bistabilne:

• -          ON-OFF: najpopularniejsza, najprostsza opcja, która umożliwia zaÅ‚Ä…czanie i odÅ‚Ä…czanie obwodu,
  
• -          z wyÅ‚Ä…cznikiem czasowym: po zaprogramowanym czasie lub naciÅ›niÄ™ciu przycisku odbiorniki zostajÄ… wyÅ‚Ä…czone (stosowane na przykÅ‚ad na klatkach schodowych w blokach),
  
• -          grupowe: część przekaźników peÅ‚ni funkcjÄ™ lokalnÄ… (na przykÅ‚ad zaÅ‚Ä…cza Å›wiatÅ‚o tylko w jednym pomieszczeniu), a część nadrzÄ™dnÄ… (przykÅ‚adowo pozwala wyÅ‚Ä…czyć wszystkie odbiorniki),
  
• -          sekwencyjne: sterujÄ… dwoma lub wiÄ™cej obwodami przy pomocy jednego przycisku bistabilnego lokalnego (stosowane na przykÅ‚ad w Å›wiecznikach sekwencyjnych, gdzie kolejne naciÅ›niÄ™cia przycisku uruchamiajÄ… różne tryby Å›wiecenia).