Na co zwrócić uwagę wybierając czujnik alarmowy dymu, czadu lub gazu

Czujniki alarmowe zwiększają nasze poczucie bezpieczeństwa zwłaszcza wtedy, gdy jesteśmy całkowicie bezbronni, np. podczas snu. Ale abyśmy rzeczywiście mogli czuć się bezpiecznie, należy wybrać odpowiednie urządzenie. Wybór czujnika alarmowego wymaga znajomości jego specyfikacji technicznej. Etykiety i karty produktowe zawierają informacje, które pozwalają ocenić jakość, niezawodność i dopasowanie urządzenia do konkretnych potrzeb. Zrozumienie norm, certyfikatów i parametrów technicznych jest niezbędne do dokonania świadomego i bezpiecznego zakupu. Na co zwrócić uwagę, gdy wybieramy czujnik dymu, tlenku węgla lub gazu? O co zapytać instalatora, który proponuje instalację konkretnego urządzenia? Podpowiadamy.

Normy i certyfikaty, na które trzeba zwrócić uwagę, wybierając czujnik gazu, dymu, czadu do domu

Normy i certyfikaty są gwarancją, że urządzenie zostało przetestowane przez niezależne laboratoria i spełnia rygorystyczne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności.

PN-EN 14604 (dla czujników dymu). Jest to europejski standard dla autonomicznych detektorów dymu przeznaczonych do użytku domowego. Urządzenie spełniające tę normę musi przejść szereg testów, które potwierdzają m.in. odpowiednią głośność alarmu (minimum 85 dB w odległości 3 metrów), niezawodność sensora, odporność na czynniki zewnętrzne oraz łatwość instalacji i obsługi.

PN-EN 50291 (dla czujników czadu). To wymagany standard dla domowych detektorów tlenku węgla. Norma ta precyzyjnie określa progi alarmowe i wymagane czasy reakcji urządzenia w zależności od stężenia czadu w powietrzu. Na przykład, przy stężeniu 30 ppm (części na milion) czujnik nie może aktywować alarmu wcześniej niż po 120 minutach, ale przy stężeniu 50 ppm alarm musi zostać uruchomiony w czasie od 60 do 90 minut. Zapewnia to ochronę przed długotrwałym narażeniem na niskie stężenia i pozwala uniknąć fałszywych alarmów. Urządzenia sprzedawane na rynku polskim, przeznaczone do stosowania w budynkach mieszkalnych, muszą spełniać wymagania polskiej normy PN-EN 50291-1:2018 i być oznaczone znakiem budowlanym B.

PN-EN 50194 (dla czujników gazów palnych). Norma określa wymagania dla urządzeń elektrycznych do wykrywania gazów palnych w pomieszczeniach domowych. Podobnie jak w przypadku innych norm, gwarantuje ona, że urządzenie zostało przetestowane pod kątem niezawodności i bezpieczeństwa działania.

Istotne parametry techniczne czujników dymu, gazu i czadu.

Poza certyfikatami należy zwrócić uwagę na kilka parametrów, które bezpośrednio wpływają na funkcjonalność i koszty eksploatacji czujnika.

Żywotność sensora i urządzenia

Jest to jeden z najważniejszych, a często pomijanych parametrów. Każdy sensor chemiczny i elektroniczny ulega stopniowej degradacji.

Sensory elektrochemiczne (CO). Mają ściśle określoną żywotność, która wynosi zazwyczaj 5,7 lub nawet 10 lat, w zależności od modelu i producenta. Po tym czasie sensor traci swoje właściwości i urządzenie należy bezwzględnie wymienić na nowe, nawet jeśli test przyciskiem wskazuje na sprawność elektroniki.

Sensory gazu (półprzewodnikowe, katalityczne). Ich żywotność jest również ograniczona i wynosi od 3 do 5 lat dla sensorów katalitycznych do nawet 8-10 lat dla półprzewodnikowych.

Wiele nowoczesnych urządzeń posiada wbudowaną funkcję sygnalizacji końca okresu eksploatacji, która informuje użytkownika o konieczności wymiany.

Głośność alarmu

Standard to sygnał dźwiękowy o natężeniu co najmniej 85 dB, mierzony z odległości 1 metra (niektóre normy precyzują 3 metry). Taka głośność jest niezbędna, aby alarm był w stanie obudzić nawet osoby śpiące głębokim snem.

Zakresy pomiarowe i progi alarmowe

ppm (parts per million – części na milion)

Jednostka używana do określania stężenia gazów toksycznych, głównie tlenku węgla. Dla kontekstu: 10000 ppm to 1% objętości gazu w powietrzu. Norma PN-EN 50291 definiuje, jak czujnik ma reagować na różne poziomy ppm

% DGW (Dolna Granica Wybuchowości, ang. LEL - Lower Explosive Limit)

Jednostka stosowana dla gazów palnych. Oznacza najniższe stężenie gazu w mieszaninie z powietrzem, przy którym może dojść do zapłonu i wybuchu. 100% DGW to próg wybuchowości. Domowe czujniki gazu są kalibrowane tak, aby uruchamiać alarm przy znacznie niższych stężeniach, zazwyczaj w zakresie 7-12% DGW, co daje duży margines bezpieczeństwa i czas na reakcję.

Dodatkowe udogodnienia w czujnikach alarmowych

Nowoczesne detektory alarmowe oferują szereg funkcji, które ułatwiają obsługę i zwiększają bezpieczeństwo:

Wyświetlacz LCD. Pokazuje w czasie rzeczywistym stężenie CO (nawet niskie, niealarmowe poziomy). Często na wyświetlaczu widzimy również temperaturę i wilgotność powietrza.

Przycisk Test/Reset. Umożliwia regularne, ręczne testowanie poprawności działania układów elektronicznych i alarmu dźwiękowego. Pozwala na czasowe wyciszenie alarmu, np. w przypadku fałszywego alarmu spowodowanego dymem z gotowania.

Pamięć alarmu. Urządzenie sygnalizuje (np. miganiem diody), że w przeszłości doszło do aktywacji alarmu. Jest to ważne, jeśli zdarzenie miało miejsce pod nieobecność domowników.

Komunikaty głosowe. Niektóre modele czujników alarmowych zamiast samego sygnału dźwiękowego, emitują komunikaty głosowe informujące o typie zagrożenia.

Zapraszamy do poznania oferty czujników dymu, czadu i gazu od F&F Filipowski