Zabezpieczenia nadprądowe w automatyce przemysłowej

Bezpieczeństwo wykorzystywanych urządzeń elektrycznych jest podstawą efektywnego działania automatyki przemysłowej. Niezależnie od tego, jakie funkcje spełnia. Żeby ochronić wspomniane elementy przed skutkami nagłego wzrostu prądu w instalacji, stosowane są specjalne zabezpieczenia nadprądowe.

Jak można się domyślić, występują one w różnych formach i odmianach. Ich dobór powinien uwzględniać parametry techniczne oraz specyfikę zabezpieczanych urządzeń. Wszystko to wymaga oczywiście przeprowadzenia dokładnej analizy dostępnych rozwiązań.

Jakie zabezpieczenia nadprądowe wybrać?

W automatyce przemysłowej wykorzystuje się z reguły moduły bezpiecznikowe, które są przeznaczane do zabezpieczania odbiorników elektrycznych przed wszelkimi skutkami wzrostu prądu ponad dopuszczalną wartość. Mogą być wyposażone we wkładki topikowe – szybkie bądź zwłoczne lub występują w wersji “automatycznej”, którą po zadziałaniu można ponownie załączyć. To one są najważniejszymi elementami, odpowiedzialnymi za ochronę podpiętych urządzeń elektrycznych.

Taki bezpiecznik automatyczny nie jest jednak jedynym elementem, na jaki możemy się zdecydować. W automatyce przemysłowej (a także domowej) stosowane są też przekaźniki prądowe, zarówno jednofazowe, jak i trójfazowe. Spełniają one dwie funkcje – kontrolne i zabezpieczające. Analizują one prąd w obwodzie kontrolowanym i w przypadku przekroczenia okna (ustalany jest zarówno dolny, jak i górny próg prądu), przekaźnik odcina zasilanie. Zapewnia to skuteczną ochronę przed nagłym wzrostem i spadkiem prądu w konkretnym obwodzie.

Do tego wszystkiego dojść mogą elementy pomocnicze, takie jak chociażby przekaźniki kontroli faz czy filtry przeciwzakłóceniowe z układami przeciwprzepięciowymi, które stosuje się przeważnie do ochrony urządzeń pracujących w rozdzielniach przemysłowych. Dobór poszczególnych produktów jest oczywiście zależny od specyfiki systemu, jak również wymagań użytkowników końcowych.

Zobacz również: Automatyka budynkowa - poznaj różne systemy automatyki budynkowej

Bezpiecznik – jak wybrać?

Wracając do przedstawionych już modułów bezpiecznikowych, warto zwrócić uwagę na to, w jakich odmianach występują na rynku. Przed zakupem konkretnych elementów trzeba dokonać ich analizy.

• Typ. Moduły bezpiecznikowe dzielimy na jednogniazdowe, dwugniazdowe, trójgniazdowe i czterogniazdowe. Oczywiście dobór produktu zależy od rodzaju oraz liczby zabezpieczanych urządzeń.
• Rodzaj wkładki topikowej. Jak już wspomnieliśmy, bezpiecznik może zostać wyposażony we wkładkę szybką bądź zwłoczną.
• Maksymalny prąd obciążenia. Bardzo ważny parametr, o którym w żadnym wypadku nie należy zapominać. Decyduje on bowiem o tym, w jakich warunkach moduł może być wykorzystywany.
• Montaż. Zazwyczaj odbywa się na szynie 35 mm.

Jak działa moduł bezpiecznikowy?

Głównym zadaniem, jakie musi spełniać bezpiecznik nadprądowy, jest oczywiście ochrona urządzeń elektrycznych przed skutkami wzrostu wartości prądu. W tym przypadku polega to na przepaleniu wkładki topikowej, o czym użytkownik jest informowany przez czerwoną diodę LED.

Co istotne, nie prowadzi to do fizycznego rozłączenia obwodu. Przepływać przez niego może prąd diody sygnalizacyjnej. W przypadku odbiorników wyróżniających się mocą poniżej 10 W, pojawi się napięcie na zaciskach wyjściowych bezpiecznika. Do tego dojdzie też załączenie kontrolek sygnalizacyjnych podłączonych do bezpiecznika. Jeżeli w konkretnym przypadku stanowi to problem - można zastosować zabezpieczenie “odwrotne”, czyli takie, w którym diody LED świecą się w przypadku, gdy przez zabezpieczenie płynie prąd, a gasną w momencie przepalenia wkładki.

Zabezpieczenie nadprądowe jest konieczne dla ochrony urządzeń odpowiedzialnych za automatykę przemysłową. Ochronę warto więc opierać na prawidłowo dobranych elementach, które okażą się zgodne pod względem kluczowych parametrów technicznych.